محمدهادی جعفرپور
چند سالی است كه از هر سو شاهد ورود هجمه هایی علیه كانون وكلا و وكلای دادگستری هستیم،یك روزاین نهاد مدنی را یادگار طاغوت می دانند، روزی اتهام انحصار طلبی را بهانه ی هجمه می كنند وفردا روز داد سخن از حق الوكاله های میلیاردی و آن دیگری كش دادن پرونده ها را به وكلا نسبت می دهد.
اما در این بین حساب جوانان عزیزی كه به امید ورود به جرگه وكالت پشت میز و نیمكت دانشگاه نشسته اند جداست،ایشان با هزاران امید در كلاس های درس، قوانین را تجزیه و تحلیل نموده و با مشقت فراوان واحد های درسی را گذرانده اند تا روزی ردای وكالت بر تن كنند.یقینا موقعیت اجتماعی و عنوان دهان پركن وكیل دادگستری عطش ورود به این حرفه شریف را دو چندان می نماید.اما این یك طرف سكه است كه عریان نمایان میگردد اما آن سوی دیگر سكه كه اتفاقا پنهان اما سرشاراز راز و رمز مشقت بار است كمتر دیده می شود ،شاید نقطه ضعف اصلی وكلا در دور شدن از پایگاه اجتماعی و عدم شناخت دردها و رنج های این حرفه نزد همگان حتی دانش آموخته های حقوق همین پنهان بودن مشكلات حرفه ای وكلاست،وكلا حسب اخلاق حرفه ای آموخته اند كه پیرامون مشكلات درون صنفی و شخصی خویش كمتر حرف بزنند و با سیلی صورتشان را سرخ نگه دارند،بنا بر نظامات صنفی آراستگی و نظم تكلیف وكلاست كه همین رعایت همین تكلیف صنفی بعضا موجب می گردد مشكلات مالی و معیشتی همكاران نجیبم پشت این ظاهر دلفریب دیده نشود.در جامعه شناسی مبحث نقش و پایگاه اجتماعی اشخاص دو عنوان كلی نقش محول و نقش محقق مطرح است،نقش محول به اشخاصی تلقی می گردد كه بنا بر هنجارهای اجتماعی متصدی انجام وظیفه ای هستند و جامعه از ایشان انتظاراتی دارد .
نمونه ی قابل لمس این نقش معلمی است ،وكلا نیز در همین وضعیت مكلف به ایفای نقش هستند.دسته ی دیگر نقش محقق است كه جامعه بنا بر ظرفیت فرد به وی مسئولیتی اعطا تا فرد بنا بر ذوق و سلیقه اش در رفع مشكلات مردم كوشا باشد ،وكالت از جمله معدود مشاغلی است كه در هر دو دسته ایفای نقش می كند.نكته قابل تامل همین است كه وكیل دادگستری علی رغم اینكه در هر دو نقش اساسی ایجاد كننده پایگاه اجتماعی حضور دارد اما فاقد پایگاه اجتماعی به معنی واقعی كلمه است كه اگر چنین پایگاهی وجود می داشت رسانه ی ملی به انحاء مختلف این حرفه ی شریف را مورد هجمه قرار نمی داد،اگر وكلا پایگاه اجتماعی و نقش واقعی خویش در جامعه را دارا بودند عده ای قلیل به بهانه ی عدم پذیرش در آزمون وكالت بنر به دست جلوی مجلس با عبارت سخیف شغل نان و آبدار حرفه شریف وكالت را مورد هجمه قرار نمی دادند ، كانون وكلا را دشمن دانش آموختگان حقوق نمی خواندند. آنان كه در بنرهای زرد خود كانون وكلا را دشمن دانش آموخته حقوق می دانند هیچ گاه به قانون كیفیت اخذ پروانه وكالت و هیات تعیین ظرفیت كارآموزان توجه كرده اند؟ عزیزان فارغ التحصیل تصور كنید كانون وكلا زیر بار رانت و سفارش به فلان آقای دكتر پروانه وكالت تقدیم می نمود در چنین فرض محالی تصور ایجاد چنین كمپین هایی وجود داشت؟
بیش از دو دهه از قانون كیفیت اخذ پروانه وكالت می گذرد و تا پیش از این كانون وكلا انحصار گرا نبود وهمین كه عده ای رانتخواركه عادت به سوء استفاده از سفارش و پارتی نموده اند در آزمون پذیرفته نشدند كانون وكلا انحصارگرا شد؟این بیست و چند سال كجا بودید؟ شما كه خود را عالم و دانش آموخته حقوق می دانید حتما شرط اول و اساسی شهروند مدنی را احترام به قانون می دانید،كدام قانون به شما اجازه داده تا خانه ی صنفی چند هزار دانش آموخته حقوق را دشمن ایشان بدانید؟اگر كانون وكلا دشمن دانش آموختگان حقوق می دانید از دشمن خویش چه توقعی دارید؟
سران كمپین هایی كه به بهانه ی مبارزه با انحصار كانون وكلا، جوانان این سرزمین را از پای درس و مشق خویش به كف خیابان دعوت می كنند دارای چه رتبه ی علمی در آزمون وكالت شده اند؟آیا حاضر هستند كارنامه ی آزمون ایشان با كارنامه آخرین رتبه قبولی در آزمون وكالت مقایسه شود؟آنان كه بر بنرهای زرد خویش نوشته اند:شغل نان و آبدار وكالت را از انحصار خارج كنید!!بر مبنای كدام آمار آب و نان وكالت را درآورده اند؟تصورشان ازحرفه وكالت بر مبنای كدام طرح تحقیقی و پژوهشی است؟هر چند كه همین شعارهای پوپولیستی مبین هدف و غایت نهایی ایشان از ورود به عرصه وكالت است،ایشان نه در پی حق طلبی و ظلم ستیزی بلكه پی نان و آب دم از رفع انحصار می زنند و چه ساده لوحانه نیت واقعی خویش را نمایان می كنند.
1717