رییس اسكودا در پاسخ به پرسش «خبرنگار «تابناك» درباره پیش بینی نهاد وكالت از شرایط پیش رو گفت: اراده ما بر این است كه فعال تر باشیم و مردم، وكلا و داوطلبان وكالت را در مستمرا در جریان امور بگذاریم. ما هفته پیش یك اتاق فكر تشكیل دادیم تا نسبت به موضوعات آینده برنامه ریزی كنیم. اراده ما این است كه فعالانه تر با چالش ها مواجهه شویم و همچون گذشته رویكردی عالمانه را برای غلبه بر مشكلات در پیش بگیریم و سعی داریم دیگر منفعل نباشیم.كوشا افزود: چون تا امروز هجمه ها زیاد بوده است به طور طبیعی مجبور بودیم بیشتر حالت تدافعی بگیریم. امیدواریم بتوانیم ازاین پیچ و خم ها عبور كنیم تا بتوانیم برنامه های مختلفی كه در ذهن داریم را برای اعتلای نهاد وكالت و دفاع از حقوق مردم اجرا كنیم.

به گزارش «تابناك» نشست خبری، اتحادیه سراسری كانون های وكلای دادگستری ایران (اسكودا) و روسای كانون های وكلای دادگستری كشور، بعد از ظهر امروز پنج شنبه 11 آذرماه در مركز آموزش علمی و كاربردی كانون وكلای دادگستری مركز برگزار شد.

دكتر جعفر كوشا در آغاز سخنان خود در این نشست، ضمن خوشامدگویی به اصحاب رسانه گفت: اصحاب رسانه، در اطلاع رسانی شفاف و صادقانه و تنویر افكار عمومی زحمات زیادی می كشند. ما از همه رسانه ها و عزیزانی كه در این عرصه زحمت می كشند، به دلیل پوشش آنچه بر نهاد وكالت می رود و پشتیبانی از این نهاد در عرصه عمومی تشكر می كنیم.

رییس اتحادیه سراسری كانون های وكلای دادگستری در ادامه به دو مسئله اصلی جامعه وكالت اشاره و بیان كرد: دو مسئله استقلال وكلا و آزادی دفاع از زمان آغاز حرفه وكالت مورد مناقشه بوده است و همواره عده ای تلاش كرده اند در این دو مبحث با جامعه وكالت رویارو شوند.

دكتر كوشا ضمن تاكید بر استقلال وكیل و ضرورت به رسمیت شناخته شدن آزادی بیان وكیل در دفاع از حقوق موكل، خاطرنشان كرد: چون وكیل برای ایفای حرفه و وظیفه خود در برابر قاضی كه نماینده حاكمیت است، می نشیند، با حربه قلم و آزادی باید در احقاق حق تلاش كند. ما سلاحی جز قلم و وسیله ای جز زبان نداریم و رسانه ها در این مورد می توانند به ما كمك كنند كه بتوانیم با آزادی بیان و دفاع از حقوق موكل با استقلال از حاكمیت به رسالت نهاد وكالت جامه عمل بپوشانیم.

رییس اتحادیه سراسری كانون های وكلای دادگستری همچنین اظهار كرد: در كشورهای مختلف همواره این تلاش مشهود است كه عده ای می خواهند در جامعه وكالت نفوذ كنند. گاه این نفوذ به معنای نظارت و گاه به معنی دخالت است. ما چون وارث پیشكسوتان در طول تاریخ از زمان دكتر مصدق هستیم، تكلیف داریم از نظر قانونی، شرعی، اخلاقی وعرفی به دو مقوله استقلال و آزادی بیان در دفاع از موكل اهتمام بورزیم.

كوشا اضافه كرد: استقلال نهاد وكالت به معنای این نیست كه حاكمیت را قبول نداشته باشد یا خود را جدای از آن بپندارد. استقلال نهاد وكالت به معنای این است كه وظایفی را كه بر عهده این نهاد است، با اتكا به خود و آزادی كامل انجام دهد.

رییس اسكودا درباره برخی از دخالت های اخیر در امور نهاد وكالت گفت: متاسفانه برخی تلاش می كنند در قالب نظارت به دخالت بپردازند. آزادی از نظر فلاسفه، به خصوص كانت، به این معناست كه انسان می تواند از حق خود دفاع كند تا جایی كه دیگری ضرر نبیند. كانون وكلا در بدو تشكیل و به خصوص در قانون مصوب سال 1333 همواره سعی كرده در كنار حاكمیت به وظایف خود عمل كند اما به طور طبیعی انجام وظیفه وكالت در برخی موارد با امور حاكمیتی اصطكاك دارد و برخی تلاش می كنند این اصطكاك ها را طوری جلوه دهند كه گویی نهاد وكالت سودای جدایی دارد در حالی كه اینچنین نیست.

كوشا ادامه داد: اگر به واقعیات بپردازیم آزادی و استقلال دو مفهوم فلسفی هستند كه وكیل با این دو می تواند به حاكمیت اعتبار و مشروعیت و مقبولیت دهد. ظرفیت نهاد وكالت به گونه ای است كه می تواند در عرصه های مختلف حاكمیت را یاری دهد اما برخی متاسفانه تصورشان این است كه باید نهاد وكالت را زیر پرچم خود بیاورند و امور آن را در اختیار بگیرند.

رئیس اسكودا یكی از شاخص های توسعه یافتگی را وجود كانون های وكالت مستقل دانست و خاطرنشان كرد: وقتی شاخص های توسعه پایدار در جوامع پیشرفته را بررسی می كنیم؛ در مولفه ها می گویند كانون وكلا تا چه میزان مستقل است؟ درجه استقلال نهاد وكالت نشان دهنده توسعه یافتگی كشور است و هر چه این استقلال كمتر باشد آن كشور كمتر توسعه یافته است.

دكتر كوشا ادامه داد: ما به عنوان اتحادیه كانون های وكلای دادگستری حدود 60 هزار وكیل داریم كه پروانه خود را در سازوكار كانون های وكلا - كه مستقل از حاكمیت است- گرفته اند و هر روز در دادگاه ها به دفاع از موكل می پردازند.

رییس اسكودا افزود: وكلا در شرایط سخت همواره تلاش دارند در كنار موكل به دفاع بپردازند و موكل با اتكا به وكیل سعی دارد در دادگاه حق خود را به اثبات برساند. در این فرآیند قاضی به طور مرتب با وكیل مواجهه دارد و اگر این مواجهه علمی و با یك وكیل با سواد و دانشمند باشد این مسئله حتما در استحكام و استدلال آراء می تواند موثر باشد. وكیل به مثابه نوری است كه پرونده را روشن می كند و قاضی را در تصمیم گیری یاری می دهد. وكیل با پرتوافكنی به زوایای تاریك، قاضی را به سمتی می برد تا آرائی صادر كند كه عدالت را برقرار كند.

كوشا ضمن بیان این جمله كه اگر براساس منطق عقلانی حركت كنیم وكیل باید مستقل باشد، تاكید كرد: اگر عقب افتاده ترین كشور را هم بررسی كنیم، وكیل از حاكمیت پروانه نمی گیرد. دلیل این كار این است كه زبان او باید در بیان حقایق و كشف واقعیت ها آزاد باشد.

رئیس اتحادیه سراسری كانون های وكلای دادگستری در ادامه سخنان خود در نشست خبری امروز 11 آذر ماه به تعلیق پروانه یكی از وكلا اشاره و خاطرنشان كرد: اگر متولی صدور پروانه مستقل از حاكمیت نباشد، طبعا با هر گونه كنشگری وكیل كه مورد پسند نباشد، پروانه وكالت او را باطل می كنند. همكار ما آقای دكتر گرجی وقتی به جای نهاد وكالت از نهاد موازی پروانه خود را گرفتند، تصور داشتند كه می توانند آزادانه به دفاع بپردازند. با این حال پروانه ایشان به علت صراحت یكی از دفاعیه ها معلق شده است.

كوشا اضافه كرد: من كه وكیل هستم و پروانه می گیرم، باید این آزادی را داشته باشم كه به طور علمی دفاع و اظهار نظر كنم. پروانه وكیل شأن و جایگاهی دارد كه نباید به آن خدشه وارد شود. وكیل نباید به هر دلیلی از منظر قضایی و حقوقی در معرض ریسك باشد كه پروانه او ابطال شود.

كوشا تصریح كرد: هیچ كس حق ندارد مانع دفاع از موكل باشد. اگر حاكمیت به دنبال پیشرفت است، نگاه و رویكردش باید این باشد كه به نهاد وكالت توجه كند و از ظرفیت های آن استفاده كند. ما برای این كه وارد عرصه های جدید در وكالت شویم باید جوانان را جذب كنیم و آموزش دهیم و از آن ها آزمون بگیریم و با آموزش و تربیت آن ها وكلای جوان به جامعه تحویل دهیم. پیشكسوتان بازنشسته می شوند اما ما نیازمند این هستیم كه این پیوستگی را از طریق آزمون و تربیت وكلای جوان حفظ كنیم. آزمون حق ماست و ما باید تشخیص دهیم كه شخص قابلیت گرفتن پروانه و دفاع دارد.

كوشا همچنین تاكید كرد: هرگونه دخالت مراجع خارج از نهاد وكالت در فرآیند صدور پروانه از زمان ثبت نام برای آزمون تا لحظه صدور پروانه محكوم است. ما یك نهاد خصوصی هستیم كه می خواهیم تشخیص دهیم كه آیا شخصی كه داوطلب وكالت است قابلیت دفاع كردن را دارد یا خیر؟

او ادامه داد: بنابراین من از قوه محترم قضاییه خواهش می كنم كه براساس اصل تفكیك قوا و منطق عقلانی و سیره عقلا و عرف بین المللی در حدود قوانین حركت كنند. قوانین خط قرمز ماست و همه ما باید تابع حاكمیت قانون باشیم. قانون سلیقه بردار نیست. ما براساس قانون حق داریم آزمون بگیریم. ما به عنوان كانون های وكلای دادگستری حق گرفتن آزمون داریم و این حق قابل واگذاری نیست و تثبیت شده است.

كوشا افزود: ما باید صلاحیت وكلا را تشخیص دهیم. همانطور كه ما در قضاوت دخالت نمی كنیم، آنها هم نباید در وكالت دخالت كنند. اگر آقایی دادیار می شود ما دخالتی در این كار نداریم. لذا آنها هم باید همین رویه را در پیش بگیرند و تابع قانون باشند.قانون مرز است و اگر بخواهیم عدالت را معنی كنیم، یعنی ما حق داریم آزمون بگیریم.

رییس اسكودا خطاب به رییس قوه قضاییه گفت: من مجددا از آقای اژه ای كه بسیار محترم هستند می خواهم برای این كه جامعه ملتهب نشود و مردم در وضعیت سخت معیشتی دچار مسائل دیگر نشوند، اجازه ندهند بر مشكلات افزوده شود. ما تابع قانون هستیم، قانونی كه با واقعیت ها تطبیق می كند و نیاز جامعه و برآمده از اراده و افكار عمومی است.

نظارت بر كانون ها در حال تبدیل شدن به نظارت استصوابی است

در ادامه این نشست دكتر جلیل مالكی، رئیس كانون وكلای دادگستری مركز با بیان سخنانی درباره آزمون ورودی وكالت دادگستری و چالش های ایجادشده آن اظهار كرد: به موجب ماده یك قانون لایحه استقلال كانون های وكلای دادگستری، كانون وكلا مؤسسه و نهاد مستقل است كه به موجب ماده 2 همان قانون، اداره امور وكالت دادگستری در كشور را از طریق هیئت مدیره منتخب خود به عهده دارد.

وی افزود: مظهر استقلال وكالت دادگستری را در این قانون و فرایند اجرای ماده 2 آن می بینیم كه نقطه ظهور آن در انتخابات كانون های دادگستری در هر دو سال یك بار، متجلی می شود. برگزاری آزمون ورودی وكالت از دیگر مظاهر مهم اداره كانون های وكلای دادگستری است كه در لایحه استقلال و قانون كیفیت اخذ پروانه وكالت به عهده كانون های دادگستری گذاشته شده است.

مالكی تأكید كرد: قانونگذار در هیچ جای این قانون و سایر قوانین موضوعه مرتبط، اجازه دخالت در امور وكالت به ویژه در امر آزمون ورودی آن را به هیچ مرجعی در خارج از كانون های دادگستری نداده است؛ پس هرگونه دخالت مراجع غیر نهاد وكالت از جمله قوه قضائیه در امر برگزاری آزمون، مغایرت صریح و فاحش با استقلال نهاد وكالت و مواد 1 و 2 لایحه استقلال و ماده 6 آن است كه اداره امور وكالت را از صفر تا صد به عهده كانون های وكلا گذاشته است.

رئیس مركز كانون وكلای دادگستری مركز در ادامه اظهار كرد: با احترام به مقامات قضائی، ورود قوه قضائیه به امر برگزاری آزمون وكالت یك ورود و اقدامی خلاف قانون است كه امیدواریم عزیزان ما در قوه قضائیه از انجام آن و دخالت در آزمون ورودی كانون های وكلای دادگستری و ایجاد مانع در آن پرهیز كنند.

وی افزود: هیئت عمومی كانون های وكلای دادگستری سراسر كشور متشكل از 26 كانون وكلای دادگستری مستقل، در اجرای ماده یك قانون كیفیت اخد پروانه وكالت، تصمیم گرفته است كه آزمون ورودی وكالت 1400 را برگزار كند. تكلیف قانونی تعطیل بردار نیست و باید انجام شود؛ چه از طریق سازمان سنجش آموزش كشور، چه از طریق سایر سازمان ها و نهاد ها و حتی اگر لازم باشد توسط خود كانون ها البته با هماهنگی اسكودا.

مالكی افزود: توجه به استقلال نهاد وكالت به عنوان ارزش و مفهوم شناحته شده در همه جای دنیا و همینطور استقلال قوه قضائیه، ایجاب می كند كه به جایگاه و حقوق قانونی یكدیگر احترام گذاشته شود. كانون های وكلا به شأن و جایگاه قوه قضائیه و قوه قضائیه هم به شأن و جایگاه كانون های وكلا احترام بگذارند و هیچ یك در امور داخلی یكدیگر دخالت نكنند كه دخالت یعنی نقض استقلال.

وی تأكید كرد: بحث هایی كه تحت نظارت قوه قضائیه بر امر وكالت دادگستری مطرح می شود در قانون مشخص است. در مواد 15 و 16 و 18 و 21 لایحه قانونی استقلال، قانونگذار مواردی كه قوه قضائیه باید ورود كند را؛ مانند گزارش تخلفات وكلای دادگستری و هیئت مدیره آن ها مشخص كرده است. حتی در هیچ جای این مواد هم اشاره نشده كه قوه قضائیه و عدلیه وارد نظارت به معنای اخص كلمه شود، بلكه وظیفه گزارش دهی به مرجع اصلی كه كانون های وكلای دادگستری است برای آن تعیین شده است.

مالكی افزود: امروز شاهد قرائت های مختلفی در این حوزه هستیم و با استنباط غلط از اختیاری كه قانونگذار در این مواد به دستتگاه قضائی داده شده است، بر خلاف روح این مواد، تفسیر موسعی را شاهد هستیم كه نه تنها دامنه این نظارت استثنایی را توسعه داده و آن را تبدیل به اصل می كنند، بلكه این نظارت را تبدیل به نظارت استصوابی و دخالت در امر نهاد مستقل وكالت می كند. استقلال نهاد وكالت در هر كشوری تجزیه ناپذیر است و نمی توانیم به بخشی از استقلال احترام بگذاریم و بخشی دیگر را برنتابیم، نمی توانیم در ظاهر اعلام كنیم موافق استقلال وكالت هستیم، اما در عمل با دخالت در كانون های مستقل دادگستری شدیدترین دخالت را نسبت به آن ها انجام دهیم. نظارت استصوابی یا دخالت قوه قضائیه در امر برگزاری آزمون در هیچ قانونی داده نشده است.

رئیس كانون وكلای دادگستری مركز ادامه داد: كانون های وكلای دادگستری با علم این موضوع در هیئت عمومی خود مصوب كرده كه در چارجوب ماده 1 قانون كیفیت اخذ پروانه و قلمروی استقلال خود، آزمون ورودی را برگزار كند، تكلیف قانونی است كه باید انجام شود و این امر وارد فاز عملیاتی شده و این آزمون را برگزار خواهند كرد.

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در مورد آیین نامه مصوب رئیس سابق قوه قضائیه سخنی قانونی را كه مورد تأیید قاطبه حقوقدانان و بسیاری از قضات شریف در قوه قضائیه قرار گرفته است، مطرح كردیم. این حرف و سخن طی دو نامه مفصل به رئیس قوه قضائیه ارسال شده، ولی متأسفانه هوز پاسخی رسمی به درخواست 26 كانون وكلای دادگستری در سراسر كشور كه از بیش از 60 هزار وكیل دادگستری مستقل، نمایندگی می كنند داده نشده است كه انتظار ما از رئیس قوه قضائیه این است كه ورود كند و موارد خلاف قانون و ناقض استقلال كه در این نامه ها به آن ها گزارش شده را دستور حذف دهد تا آیین نامه توسط كانون ها قابلیت اجرا پیدا كند.

مالكی در پایان سخنانش بیان كرد: كانون های وكلای دادگستری در راستای انجام وظایف قانونی، خودشان را حامی و پشتیبان قوه قضائیه می دانند و انتظار دارند كه در جهت مقابل هم، همكاران ما در قوه قضائیه از نهاد مستقل وكالت دادگستری حمایت و پشتیبانی كنند.
كانون را با قانون اداره می كنیم/در برابر هجمه های وارده متحد و یكپارچه دفاع خواهیم كرد/ ما نمی گوییم قانون را اجرا نمی كنیم بلكه می گوییم موارد ابلاغی برخلاف قانون است

در ادامه این نشست نمایندگانی از كانون های استانی وكلای دادگستری كه در این نشست شركت كرده بودند به بیان سخنان خود پرداختند.

رییس كانون وكلای كردستان با بیان اینكه كانون وكلای دادگستری نماد استقلال و حركت بر مبنای قانون و حاكمیت قانون است گفت : تمامی كانون های وكلای دادگستری بر این اعتقادند كه باید كانون را قانون اداره كرد نه با بی قانونی یا ابلاغیه های خلاف قانون.

رییس كانون وكلای چهارمحال بختیاری هم با تصریح بر اینكه خود از اثارگران دفاع مقدس گقت : این ذهنیت كه كانون های وكلای دادگستری در برابر حاكمیت قرار دادند تصور اشتباهی است زیرا از جمعیت حدود 60 هزار نفری وكلا حدود 30 درصد آنان از ایثارگران و خانواده های آنان هستند كه همگی جزو خانواده انقلاب می باشند.

رییس كانون وكلای آذربایجان غربی با بیان اینكه ما دغدغه های همه خانواده های درگیر در موضوع آزمون كارآموزی وكالت را درك میكنیم گفت: از قوه قضاییه درخواست داریم برای عدم ایجاد دغدغه های جدید و مبهم برای این خانواده ها همراهی كنند.

همچنین در ادامه این نشست تعدادی دیگر از روسای كانون ها به ایراد سخنرانی پرداخته و همگی تاكید داشتند استقلال كانون های وكلای دادگستری از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و مهمترین ذینفع این استقلال حاكمیت خواهد بود و عموم مردم خواهان حفظ استقلال و حكومت قانون بر این نهاد هستند.همچنین آنها بیان داشتند نهاد وكالت توانسته با ایجاد اشتغال پایدار و مستمر و البته بدون هزینه برای دولت به حاكمیت كمك كنند.

در ادامه این نشست رییس اسكودا در پاسخ به پرسش «خبرنگار «تابناك» درباره پیش بینی نهاد وكالت از شرایط پیش رو گفت: اراده ما بر این است كه فعال تر باشیم و مردم، وكلا و داوطلبان وكالت را در مستمرا در جریان امور بگذاریم. ما هفته پیش یك اتاق فكر تشكیل دادیم تا نسبت به موضوعات آینده برنامه ریزی كنیم. اراده ما این است كه فعالانه تر با چالش ها مواجهه شویم و همچون گذشته رویكردی عالمانه را برای غلبه بر مشكلات در پیش بگیریم.

كوشا افزود: چون تا امروز هجمه ها زیاد بوده است به طور طبیعی مجبور بودیم بیشتر حالت تدافعی بگیریم. امیدواریم بتوانیم ازاین پیچ و خم ها عبور كنیم تا بتوانیم برنامه های مختلفی كه در ذهن داریم را برای اعتلای نهاد وكالت و دفاع از حقوق مردم اجرا كنیم.

رئیس اتحادیه سراسری كانون های وكلای دادگستری در پاسخ به سوال دیگر «تابناك» درباره آزمون سال 1400 ، ضمن تاكید به برگزاری آزمون، اظهار كرد: آزمون قطعا گرفته می شود و تلاش خواهیم كرد تاریخ 20 اسفند را كه تا الان برای برگزاری آزمون مشخص شده، در قرارداد با سازمان سنجش قطعی كنیم.

كوشا درباره دروس آزمون هم گفت: ما تا كنون شش درس برای آزمون داشتیم، در كارگروه خودمان تصویب و به قوه قضاییه ابلاغ كردیم كه درس حقوق اساسی و متون فقه را هم به مواد درسی اضافه می كنیم اما تاكید داریم كه هیچ التزام و تعهدی به آیین نامه اجرایی سال 1400 نداریم، چون دچار اشكالاتی است كه رییس قوه قضاییه و دادگاه عالی قضات هم بر آن صحه گذاشته اند.

وی افزود: تاكید می كنیم كه هیچ التزامی به آیین نامه 1400 نداریم تا بحث اجرایی بودن آن تعیین تكلیف شود. اما آزمون را باید بگیریم و اگر نگیریم تخلف است.

او همچنین درباره شرط سنی داوطلبان آزمون گفت: علت تعیین سن 24 سال برای آزمون، برابر شدن موقعیت داوطلبان زن و مرد است چون مردان به خدمت سربازی می روند و تا 24 سالگی نمی توانند در آزمون شركت كنند.

رئیس اسكودا درباره طرح موسوم به تسهیل مجوزهای كسب و كار هم گفت: ما درباره این طرح هنوز به نتیجه نرسیده ایم و فكر می كنم یك ماراتن تا تعیین تكلیف نهایی این موضوع در پیش داشته باشیم. از چشم انداز فعلی اینطور به نظر نمی آید كه طرح به زودی تصویب شود اما به هر حال ما در تلاش هستیم تا از آنچه كه ممكن است سبب افت كیفیت وكالت شود و به منافع و حقوق مردم لطمه وارد كند، جلوگیری كنیم.

دكتر كوشا در پایان ضمن تاكید به همبستگی جامعه وكالت و ارتباط وثیق نهاد وكالت با بدنه وكلا، از عملكرد برخی رسانه ها در موضوع ظرفیت جذب كارآموز وكالت گلایه كرد و گفت: رسانه ها باید سعی كنند اخبار واقعی را منتشر كنند. همه اقدامات نهاد وكالت طبق مر قانون است و ابعاد موضوع ظرفیت نیست دقیقا در قانون مشخص شده است.

جلیل مالكی، رئیس كانون وكلای دادگستری مركز درباره منابع مطالعاتی دو درس جدید آزمون وكالت گفت:منبع سوالات درس حقوق اساسی، متن قانون اساسی است و منبع سوالات درس متون فقه، سه باب حدود، وكالت و شهادت از كتاب تحریرالوسیله امام خمینی خواهد بود.